​CENZURA
korespondencji 

Cenzura i ograniczenia​

​Informacja o wprowadzeniu na polecenie władz niemieckich kontroli wychodzących z getta listów, kart pocztowych i innych druków pojawiła się 12 lipca 1940 r. (Obwieszczenie nr 81). Początkowo zabronione było zwracanie się z prośbą o przysyłanie do getta żywności. Niszczone miały być również zamówienia przesyłek z żywnością w firmach. Jedyną formą wsparcia pozostało wysyłanie pieniędzy na specjalne konto getta. Za kontrolę korespondencji odpowiadali pracownicy powołanego wówczas Biura Cenzorów, mieszczącego się przy pl. Kościelnym 4. Po kontroli cenzorzy oznaczali kartę numerem lub krzyżykiem, najczęściej czerwoną lub niebieską kredką. Jedynym znanym z nazwiska cenzorem jest Jonas Milewski (ur. 1887).

​Zasady korespondencji zostały przekazane Żydom z Rzeszy i Protektoratu, którym zgodę na korzystanie z poczty wydano 4 grudnia 1941 r.  

Kronika getta łódzkiego, 4 grudnia 1941 r.​​
​„Nowo przybyli mogą już korzystać z poczty Od dziś, zgodnie z zezwoleniem władz, nowo osiedlona w getcie ludność, czyli po przeszło sześciotygodniowym od chwili przybycia pierwszego transportu okresie, może korzystać z tutejszej poczty na równi z całą pozostałą gettową ludnością. Ogólna reglamentacja obrotu pocztowego ujęta jest w następujących przepisach: w obrocie prywatnym dopuszczalne są tylko pocztówki. Treść może dotyczyć jedynie osobistych spraw – opisy są niedopuszczalne. Indywidualnie można domagać się nadsyłania jedynie emerytur. O przekazy ubiegać się można jedynie przez Bank Przełożonego Starszeństwa Żydów. Należy pisać wyraźnie i czytelnie. […] Niedozwolone są podania do władz o zezwolenia wyjazdowe. Zapytania do Czerwonego Krzyża z odpowiedzią tylko przy okienku, bezpośrednia korespondencja z Czerwonym Krzyżem niedozwolona. Adres nadania: Litzmannstadt-Getto, w korespondencji zagranicznej adresu nadawcy nie podawać (wypełnia urzędnik poczty). Korespondencja za ocean i do Szwajcarii niedozwolona. Pośrednie korespondowanie niedopuszczalne. Nie używać skrótów w korespondencji zagranicznej, jak również nie wolno w tej korespondencji prosić o paczki lub pieniądze. Nie pisać na marginesie. Zaświadczenie o fakcie pozostawania w getcie wystawia Urząd Stanu Cywilnego, zaś od najbliższej niedzieli Wydział dla Nowo Osiedlonych. Zlecenia pieniężne należy załatwiać wyłącznie za pośrednictwem tutejszego Banku. W związku z otwarciem ruchu pocztowego dla nowo osiedlonych w ciągu całego dzisiejszego dnia w urzędach pocztowych panował nieprawdopodobny tłok i przed urzędami formowały się olbrzymie ogonki interesantów. W ciągu dnia sprzedano około 20 tys. pocztówek. W ostatnim tygodniu poczta otrzymała bardzo znaczną liczbę przekazów pieniężnych dla „niemców”, przeważnie opiewających na drobne sumy od 10 do 25 mk, rzadko i do 100 mk. W ciągu ostatniego miesiąca nadeszło do getta paczek ogólnej wagi około 2 tys. kg przeważnie z Portugalii.”